In Europa is de Gewone dwergvleermuis een van de kleinste vleermuissoorten. Hij heeft een bruine vacht, die aan de bovenzijde van oranjebruin tot donderbruin kan variëren en de onderzijde is gelig tot grijzig bruin. De soort heeft een spanwijdte van 18-24 cm en weegt 3,5-8 gram. Hij lijkt op de Ruige dwergvleermuis, die gemiddeld net iets zwaarder en groter is.
In Nederland verblijven ze tijdens hun rustperiode vooral in gebouwen, spouwmuren, daklijsten en onder dakpannen. Ze leven in groepen van enkele tientallen tot soms tweehonderd dieren.
Het is een nachtdier en de soort jaagt in de schemering en avond. Ze jagen in een straal van 2 tot 5 kilometer van hun verblijfplaats vandaan. De vlucht is relatief snel en hij is wendbaar. Ze maken veel bochten en lussen en vliegen 1 tot 8 meter van de vegetatie af. Er wordt gejaagd in gesloten tot halfopen landschappen. Bij voorkeur in de beschutting van opgaande elementen in een groen bebouwde omgeving, langs kanalen, vaarten, in tuinen en parken met vijvers, in lanen, tussen boomkruinen, boven open plekken in bos, langs de bosrand (vooral oude voedselrijke loofbossen), straatlantaarns, bomenrijen, singels, houtwallen en holle wegen. Er wordt een breed scala aan insecten gevangen als voedsel.
De Gewone dwergvleermuis is relatief lichttolerant. De voorkeur gaat echter uit naar plekken met weinig permanent licht, maar hij foerageert ook op lichte plekken. Voor geluid is de Gewone dwergvleermuis ook niet heel gevoelig, hoewel in een onderzoek vastgesteld is dat de Gewone dwergvleermuis bij snelwegen minder gaat jagen. De soort heeft geen last van een slechte connectiviteit en optiek (beweging). Toch is het beter wanneer gebieden goed met elkaar verbonden zijn en veel beweging voorkomen wordt.
MEER INFORMATIE OVER VLEERMUIZEN bij YUVERTA en Blauwgroenlespakket.nl
1. Online leren Yuverta LINK!Even eenmalig een account aanmaken. (gratis) of
Onderzoeksrapport licht, geluid Vleermuizen: LINK 3
Methodiek achter een gidssoort
De biodiversiteitstresstest is een modelbenadering op basis van algemeen beschikbare data en geeft een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid weer aan de hand van gidssoorten. Gidssoorten zijn kenmerkende diersoorten omdat hun aan- of afwezigheid inzicht geeft in de kwaliteit van het leefgebied, het type leefgebied en andere meer algemene diersoorten die daarin voorkomen. Iedere gidssoort reageert anders op negatieve effecten op hun leefgebied: zogenaamde stressfactoren. De gebruikte stressfactoren zijn lichtintensiteit, geluidsintensiteit, gevoelheid voor beweging (optiek), bodemdroogte en versnippering van leefgebied (connectiviteit).
Op basis van literatuurstudie en kennis van experts zijn de reacties van de gidssoorten op deze stressfactoren gewaardeerd in een GIS-model. De combinatie tussen daadwerkelijke waarnemingen van de gidssoort, aanwezigheid van terreintypen en effecten van de stressfactoren resulteren in een kaartbeeld van geschikt, of minder geschikt leefgebied.
Door de relatie te leggen tussen gidssoorten, algemeen voorkomende soorten en mogelijke maatregelen ziet u wat u zelf kunt doen om het leefgebied te verbeteren.
Werken aan de leefomgeving heeft ook invloed op andere soorten
Andere flora en fauna heeft vaak soortgelijke eisen aan de leefomgeving. Werken aan de leefomgeving heeft daardoor ook een positief effect op andere soorten.
Gewone grootoorvleermuis
Laatvlieger
Watervleermuis
Opmerkingen:
Gewone grootoorvleermuis:
Dit is een lichtschuwe soort en zit alleen in groene (beplanting) gebieden.
Laatvlieger:
Alleen op groene stadzones en stadsrandzones. De soort is relatief lichttolerant.
Watervleermuis:
Dit is een lichtschuwe soort en zit alleen in groene (beplanting) en blauwe (water) gebieden.
Zelf aan de slag met maatregelen voor het verbeteren van de leefomgeving voor deze soort?
Bij natuurlijke en daarbij landschappelijke inpassing, is het rekening houden met de natuur en het landschap wanneer er iets binnen een gebied gerealiseerd wordt. Met landschappelijke inpassing ligt de nadruk op het behouden van de typische kenmerken binnen het gebied. Bij natuurlijke inpassing wordt er een stap verder gezet. Niet alleen het behouden van deze typische kenmerken, maar het toevoegen van nieuwe waardevolle natuur binnen het project is een doel bij natuurlijke inpassing. Zo kan er bij nieuwbouw gedacht worden aan groene daken en gevels. Zo is het aanzicht groener, doorbreekt deze het landschap minder en wordt er in dit voorbeeld de waterberging verbeterd.
Het gebruik van groen voor waterberging en het verlagen van hittestress.
Om groen te classificeren onder buurtgroen moeten groenblauwe zones voldoen aan een minimale bezetting van 0.2 hectare en een maximale afstand tot bewoond gebied van 400 meter [1]. Hierbij kan zowel gedacht worden aan parken, plantsoenen, tuinen, enzovoort. Bij het aanleggen van buurtgroen kunnen thema’s als hittestress en waterberging ook direct worden meegenomen [2].
Slim bermbeheer - Het bewust onderhouden van bermen.
Intensief maaien van bermen is druk uitoefenen op de flora en fauna van de bermen. Dan is slim bermbeheer mogelijk een goede oplossing ten gunste van deze flora en fauna.
Groene parkeerplaatsen zijn parkeerplaatsen waar natuur zo veel als mogelijk meegenomen wordt in het ontwerp [1]. Het aanleggen van groene parkeerplaatsen draagt bij aan een fijn groen woon- en leefklimaat. Daarnaast verhoogt het de waterdoorlaatbaarheid van het parkeerterrein en levert het een bijdrage aan het verminderen van het hitte eiland probleem.
Nieuw bos levert een bijdrage aan het inperken van klimaatsverandering. Jonge bossen binden in verhouding de meeste CO² en bosgronden houden goed water vast. Ook draagt dit bij aan de soortenrijkdom in de natuur, waterbuffering, kwaliteit van het landschap, gezondheid van mensen en het creëert een aantrekkelijk beeld naar toeristen en recreanten toe [1].
Heeft u interesse in het verminderen van hittestress langs wegen?
Of misschien wilt u juist de bestrating verminderen.
Een bomenlaan aanleggen kan bijdragen aan beide gemeentelijke opgaven.
Slim gebruik van openbare verlichting. Verminderen aantal lantaarnpalen
Openbare verlichting is belangrijk voor de verkeersveiligheid en het algemene gevoel van veiligheid bij mensen. Daar staat tegenover dat openbare verlichting vaak hoge kosten met zich meebrengt, verstorend werk voor veel dieren en klimaatdoelen in de weg staan door het energieverbruik. Het verminderen van het aantal lantaarnpalen draagt direct bij aan het behalen van klimaatdoelen, verminderen van lichtvervuiling en biedt ruimte voor meer groen en biodiversiteit.
Meer groen op het dak!
Dat is één van de mogelijkheden om water vast te houden maar ook om te isoleren en om met uw zonnepanelen een hoger rendement te krijgen. Natuurlijk is dit ook goed voor meer en meer soorten flora en fauna (biodiversiteit).
Kan de waterkwaliteit van uw gemeente een boost gebruiken? Een helofytenfilter is een filter met planten die gedeeltelijk in het water kunnen staan. Helofyten, kunnen overtollige nutriënten en afvalstoffen van toestromend water afvangen. Door een combinatie van fysieke, chemische en biologische processen worden nutriënten en afvalstoffen in het helofytenfilter opgenomen en gedeeltelijk afgebroken [1]. Hoewel het hieruit gefilterde water niet geschikt is voor menselijk consumptie, kan het wel veilig afgevoerd worden naar vijvers, plassen en rivieren. Het water kan zelfs eventueel gebruikt worden voor huishoudelijke apparaten zoals voor het toilet of de wasmachine. Naast de voordelen voor eigen gebruik kan een helofytenfilter een geschikt habitat zijn voor amfibieën en watervogels [2].
Heeft uw gemeente rechtgetrokken beeklopen die niet mooi aansluiten op de natuur?
Het nummer één doel van beekherstel is het verhogen van de biodiversiteit.
Een ecologische volkstuin is geschikt voor waterberging, verlagen van hittestress en tevens werken aan de gezondheid van burgers.
Een ecologische volkstuinen complex is een voorbeeld van buurtgroen, maar dan wel één die aan heel veel verschillende gemeentelijke opgaven werkt. Om groen te classificeren onder buurtgroen moeten groenblauwe zones voldoen aan een minimale bezetting van 0.2 hectare en een maximale afstand tot bewoond gebied van 400 meter [1]. In dit geval moet er gedacht worden aan plantsoenen of parken waar een ecologische volkstuinen complex aangelegd kan worden. In de stad is het belangrijk dat deze functioneel, overzichtelijk is en het er netjes bijligt. Verder zou er voor de biodiversiteit te verhogen geen vergif gebruikt mogen worden. Bij voorkeur zou er ook geen kunstmest toegestaan moeten worden. Het thema ‘Gezondheid van burgers waarborgen’ moet zeker meegenomen worden. Verder kan het thema’s hittestress ook direct meegenomen worden[2].
Een wijk met veel flats of woonwijken met balkons kunnen vergroend worden met bomen en klimplanten aan te planten. Ze kunnen echter ook vergroend worden door de balkons te vergroenen. Zo gebruik je groen voor waterberging, verlagen van hittestress en tevens werk je aan de gezondheid voor jezelf en omgeving.
Door bloemen tussen de zonnepanelen een kans te geven kan de biodiversiteit verhoogt worden en de hittestress iets verlaagd worden.
Het gebruik van groen voor waterberging, verlagen van hittestress en tevens werken aan de gezondheid van burgers
Een natuur inclusieve maatregel, die genomen kan worden bij het houden van dieren op een grasland en zeker interessant is bij aanwezigheid van weidevogels.
