Watergebonden

Wadi's aanleggen: Natuurlijk vormgeven en recreatief gebruik.

Wadi’s, ofwel bufferings- en infiltratievoorzieningen, zijn verlagingen rondom verhard terrein bedoeld om overtollig water tijdelijk op te vangen en de bodem in te laten trekken. Bij het aanleggen van een wadi is zowel het volume als de doorlaatbaarheid van de bodem van belang [1]. De aanwezigheid van een wadi draagt bij aan het verminderen van wateroverlast door de infiltratie te verbeteren. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om de lokale biodiversiteit te verhogen. 

Beleidsvelden

Duurzaamheid
Klimaat
Water
Biodiversiteit
Sociale zaken
Wonen en bouwen
Ruimtelijke ordening
Volksgezondheid
Jeugdzorg
Landbouw en Natuur
Industrieterreinen

Algemene soorten

Dieren:Gewone dwergvleermuis, vos, muizen, bruine kikker, zweefvliegen.
Planten:Grote lisdodde, grote vossenstaart, boerenwormkruid, koninginnekruid, watermunt. 

Leefgebied

De codes verwijzen naar: natuurtypen en zijn te bekijken via deze: LINK

Grasland overig,N12.04
GroenvoorzieningL01.13, L01.05, L01.08, L01.15, L01.01, L01.14, L01.06, 
Struiken,3181, 3183, 3184, 3186,  N00.02

Aandachtspunten

Het aanleggen van een wadi kan worden toegepast wanneer er een groene oplossing gezocht wordt voor locaties waar wateroverlast of verdroging van de bodem door bijvoorbeeld bestrating een probleem vormen. Naast het verminderen van bestrating kunnen er rondom deze wadi’s planten en struiken aangeplant worden om biodiversiteit te verhogen [2][3]. Met een waardering van 1 ster (laag) tot 5 sterren (hoog) kunt u zien welke aandachtspunten het meeste bijdragen. 

Kansen voor biodiversiteit

Bij het inrichten van een wadi kunnen er één of meerdere natuurtypen gerealiseerd worden. Elk element biedt veel kansen voor het verhogen van de biodiversiteit in en rondom de wadi. Elementen die zeer geschikt zijn voor een wadi zijn: Grasland overig, Groenvoorziening planten en Struiken. Deze elementen dienen voornamelijk als voedselvoorziening, schuilplaatsen of als navigatie-elementen. Bij het juist inrichten en beheren van deze elementen kunt u als eindstreven het veelvoudig voorkomen of zelfs vestigen van de bijbehorende gidssoorten verwachten, zie tabel 1. 

Tabel 1: Natuurtypen met hun geassocieerde gidssoorten die gerealiseerd kunnen worden bij het aanleggen van een wadi.

Meerwaarde

Voorbeeld

Zonder maatregel:

Als voorbeeld voor een wadi is een open ruimte in de Frans Woltersstraat te Horst aan de Maas gekozen. Het veld ligt in een woonwijk in de buurt van de Westsingel. Naast dit veld is er ruimte gemaakt voor parkeerplaatsen. Door een wadi te realiseren kan de biodiversiteit een impuls gegeven worden terwijl er ruimte gemaakt wordt voor het opvangen van overtollig water.

Met maatregelen:

Legenda

Legenda 
1Grasland overig
2Groenvoorziening planten                                                                                  
3Struiken
4Overtollig water

Stappenplan

1: Selecteer een locatie voor het aanleggen van een wadi. Hierbij kan onder andere gedacht worden aan verharde pleinen, een gedeelte van een brede stoeprand en grasvelden zonder functie of hoge biodiversiteitswaarde. Een wadi moet lager liggen dan het omliggend terrein.

2:  Bedenk welke vegetatie-elementen je wilt realiseren tijdens het aanleggen van de wadi. Hoe meer elementen je wilt aanleggen hoe groter de oppervlakte van de wadi zal moeten zijn. Daarnaast moet het gebruik van de vegetatie niet ten koste gaan van de waterdoorlaatbaarheid van de wadi. 

3: Verwijder en verlaag waar mogelijk het verharde oppervlak naast wegen, pleinen of in woonwijken waar hemelwater de bodem niet goed kan infiltreren. Zorg dat het oppervlakte van een wadi minimaal 10% van het omliggend verhard terrein bevat. Een wadi met een maximumdiepte van 30cm geeft voldoende buffercapaciteit, al kan deze zonder problemen dieper aangelegd worden. Een diepte van 30cm wordt echter aangeraden in dichtbevolkte woonwijken om gevaar voor spelende kinderen te voorkomen.

4: Neem bodemmonsters om zekerheid te hebben over de bodem waarin de wadi gegraven zal worden. De grondsoort bepaald welke opslagcapaciteit en waterdoorlaatbaarheid de wadi heeft. De waterdoorlaatbaarheid wordt verder beïnvloedt door het bodemleven en de wortels van planten. 

5: Zaai een grasmengsel in dat het grootste oppervlak van de wadi bedekt, met uitzondering van de locaties waarop planten en struiken aangeplant zullen worden. Het is aan te raden insectenvriendelijke planten te gebruiken.

6: Plant vegetatie-elementen zoals heggen, aaneengesloten struikgewas en planten aan, die geschikt zijn voor de locatie en de gidssoorten in het gebied en de omgeving. Afhankelijk van soort grond en vochtgraad zullen er verschillende soorten planten geschikt zijn. Voor de gewone dwergvleermuis en het icarusblauwtje werken deze vegetatie-elementen als navigatie tussen foerageergebieden en haar verblijfplaats.

7: Na het inrichten en aanplanten is het van belang dat elk biotoop correct wordt beheerd. In de onderstaande tabel staan de belangrijkste beheermaatregelen .at correct wordt beheerd. In de onderstaande tabel staan de belangrijkste beheermaatregelen .

Op zoek naar uitgebreide informatie over deze maatregel?

download het rapport

Deze maatregel draagt ook bij aan andere uitdagingen

Verdroging voorkomen & verminderen

Ter bevordering van biodiversiteit is verdroging voorkomen & verminderen van belang.

Meer informatie

Ruimtes multifunctioneel inrichten

Ter bevordering van biodiversiteit is ruimtes multifunctioneel inrichten van belang. De gemeente heeft naast klimaat uitdagingen ook nog andere taken, namelijk het bieden van afdoende voorzieningen van de burgers en bezoekers van de gemeente. Parkeervoorzieningen en woningbouw zijn hier belangrijke voorbeelden van. Door de buitenruimte klimaat adaptief in te richten kan zowel aan de klimaatuitdagingen als aan de andere gemeentelijke behoeftes worden voldaan. 

In essentie zijn multifunctionele publieke ruimtes essentieel voor het bevorderen van een gezonde, inclusieve en levendige stedelijke omgeving. Het ontwerp en beheer ervan moeten rekening houden met de diverse behoeften van de gemeenschap om een positieve impact op het dagelijks leven van de bewoners te hebben.

Meer informatie

Afkoppelen regenwater

Ter bevordering van het water vasthouden en van biodiversiteit is Afkoppelen regenwater van belang. Het afkoppelen van regenwater draagt bij aan duurzaam waterbeheer, vermindert overstromingsrisico's en bevordert het hergebruik van water.

Meer informatie

Wateroverlast voorkomen

Kans op wateroverlast voorkomen is voor ons mensen van belang en ook goed voor de planten en dieren. Door effectieve maatregelen te nemen om wateroverlast te voorkomen, kunnen samenlevingen zich beter aanpassen aan de uitdagingen van een veranderend klimaat en tegelijkertijd de veiligheid en het welzijn van hun inwoners waarborgen.

Meer informatie

Biodiversiteit verhogen

De biodiversiteit kan met diverse maatregelen vergroot worden. Sommige maatregelen kunnen zelfs kosten besparen.   Het verhogen van biodiversiteit, of biologische diversiteit, is van vitaal belang vanwege de vele voordelen die het biedt aan ecosystemen, menselijke samenlevingen en de planeet als geheel. Het is essentieel voor een duurzame en veerkrachtige toekomst.

Meer informatie

Industrieterreinen vergroenen

Het vergroenen van industrieterreinen biedt verschillende voordelen, zowel op milieugebied als op sociaaleconomisch vlak.

Meer informatie

Deze maatregel heeft een positieve invloed op de volgende gidssoorten