Landgebonden

Bloemenweide in zonneweide aanleggen

In Nederland komen steeds meer zonneweides. Deze weides zijn helaas vaak niet veel beter voor de biodiversiteit dan wanneer er intensieve landbouw op had plaatsgevonden. Verder verwarmen ze de omgeving en vergroten ze daarmee hittestress. Door bloemen tussen de zonnepanelen een kans te geven kan de biodiversiteit verhoogt worden en de hittestress iets verlaagd worden. Tevens zullen mensen de zonneweides een stuk aantrekkelijker vinden ogen. Zonneweides zullen in open gebieden geplaatst worden, dus eerder aan de randen van steden met eromheen open velden.  

[Zie ook rapport WUR LINK-1 en NL-Greenlabel LINK-2  en TNO LINK-3 en Zon in Landschap LINK-4 en  Zonneparken & Wilde bijen LINK-5  en Wageningen Solar Research LINK-6 ]

Beleidsvelden

Duurzaamheid
Biodiversiteit
Wonen en bouwen
Ruimtelijke ordening
Energietransitie
Landbouw en Natuur

Aandachtspunten

Een groene leefomgeving kan dienen als ontspanning of speelomgeving, daarnaast kan het dienen als gespreksonderwerp en biedt het kansen tot sociaal contact [4]. Een bloemenweide in een zonneweide dient tevens als een boost voor de biodiversiteit. Het beheer wat gekozen wordt om de bloemen mee te beheren moet passen bij de soorten die gekozen worden. De soorten moeten passen bij de bodem en waterhuishouding van de locatie. Het mooiste zou zijn wanneer de gekozen soorten passen bij de soorten uit de omgeving. Dus bij de aanwezigheid van het donker pimpernelblauwtje de grote pimpernel en bij de aanwezigheid van de kleine vuurvlinder schapenzuring. Voor mensen is het het aantrekkelijkste wanneer het hele jaar door bloemen zichtbaar zijn. Zonneweides creëren navigatie mogelijkheden voor gidssoorten. Met een waardering van 1 ster (laag) tot 5 sterren (hoog) kunt u zien welke van de onderstaande aandachtspunten het meeste bijdragen [1]. 

Kansen voor biodiversiteit

Bij het aanleggen van een bloemenweide in een zonneweide kunnen er één of meerdere natuurtypen gerealiseerd worden. Sommige kunnen naast de zonneweide gerealiseerd worden. Elk element biedt veel kansen voor het verhogen van de biodiversiteit in en rondom een zonneweide. Elementen die zeer geschikt zijn Groenvoorziening gras, Groenvoorziening planten en Ruigteveld [3].Deze elementen dienen voornamelijk als voedselvoorziening, schuilplaatsen of navigatie-elementen. Bij het juist inrichten en beheren van deze elementen kunt u als eindstreven het veelvoudig voorkomen of zelfs vestigen van de bijbehorende gidssoorten verwachten, zie tabel 1.

Tabel 1: Natuurtypen met hun geassocieerde gidssoorten die gerealiseerd kunnen worden bij het aanleggen van een bloemenweide in een zonneweide.

Meerwaarde

Voorbeeld

Zonnepanelen in een  bloemenborder.

In een bloemenborder kan ook ruimte zijn om zonnepanelen. De sierplanten verzachten de aanblik van de zonnepaneel, waardoor het beeld aantrekkelijker wordt. Tevens is er voeding en schuilgelegenheid voor dieren.

 

Een bloemenweide in een zonneweide

Een zonneweide met wilde bloemen ertussen is een stuk aantrekkelijker voor zowel de mens als de natuur. Er kan gekozen worden voor eenjarige bloemenmengsels, zoals hier rechts te zien, maar er kan ook voor meerjarige mengsels gekozen worden. Sommige van deze weides worden af en toe begraasd door schapen. 

 

Stappenplan

1: Kijk welke bestaande en nieuwe zonneweides zich lenen voor een combinatie met bloemenweide.  

2: Ga in gesprek met de initiatiefnemers of eigenaren van de zonneweide. Inventariseer hun wensen en eisen met betrekking op een combinatie met bloemenweide te realiseren. Baken af wat mogelijk is met de beschikbare ruimte en communiceer dit met de betrokkenen. 

3: Afhankelijk van de wensen en eisen kan de bloemenweide in de zonneweide ook anders worden ingericht. Eventueel kunnen de initiatiefnemers of eigenaren zelf een plan komen. Bij voorkeur wordt dit begeleidt door de gemeente en een groen expert. Voordat het ontwerp gemaakt kan worden moeten de doelstellingen en de beheermogelijkheden duidelijk zijn. Probeer hier als gemeente te sturen naar het gebruik van minstens één van de genoemde (landschaps)elementen om de verhoging van biodiversiteit te waarborgen. Vanuit hier is het realiseren van de bloemenweide in de zonneweide maatwerk. 

Bronnen

Op zoek naar uitgebreide informatie over deze maatregel?

download het rapport

Deze maatregel draagt ook bij aan andere uitdagingen

Ruimtes multifunctioneel inrichten

Ter bevordering van biodiversiteit is ruimtes multifunctioneel inrichten van belang. De gemeente heeft naast klimaat uitdagingen ook nog andere taken, namelijk het bieden van afdoende voorzieningen van de burgers en bezoekers van de gemeente. Parkeervoorzieningen en woningbouw zijn hier belangrijke voorbeelden van. Door de buitenruimte klimaat adaptief in te richten kan zowel aan de klimaatuitdagingen als aan de andere gemeentelijke behoeftes worden voldaan. 

In essentie zijn multifunctionele publieke ruimtes essentieel voor het bevorderen van een gezonde, inclusieve en levendige stedelijke omgeving. Het ontwerp en beheer ervan moeten rekening houden met de diverse behoeften van de gemeenschap om een positieve impact op het dagelijks leven van de bewoners te hebben.

Meer informatie

Wateroverlast voorkomen

Kans op wateroverlast voorkomen is voor ons mensen van belang en ook goed voor de planten en dieren. Door effectieve maatregelen te nemen om wateroverlast te voorkomen, kunnen samenlevingen zich beter aanpassen aan de uitdagingen van een veranderend klimaat en tegelijkertijd de veiligheid en het welzijn van hun inwoners waarborgen.

Meer informatie

Biodiversiteit verhogen

De biodiversiteit kan met diverse maatregelen vergroot worden. Sommige maatregelen kunnen zelfs kosten besparen.   Het verhogen van biodiversiteit, of biologische diversiteit, is van vitaal belang vanwege de vele voordelen die het biedt aan ecosystemen, menselijke samenlevingen en de planeet als geheel. Het is essentieel voor een duurzame en veerkrachtige toekomst.

Meer informatie

Energietransitie

Het is belangrijk dat de bebouwde omgeving meer in zijn eigen energiebehoefte gaat voorzien. Dit kan enerzijds door energie te besparen en anderzijds door zelf energie op te wekken. 

Meer informatie

Industrieterreinen vergroenen

Het vergroenen van industrieterreinen biedt verschillende voordelen, zowel op milieugebied als op sociaaleconomisch vlak.

Meer informatie

Deze maatregel heeft een positieve invloed op de volgende gidssoorten